Tadschikisches Phänomen

  • Lutz Rzehak (Autor/in)
    Humboldt Universität zu Berlin Kultur-, Sozial- und Bildungswissenschaftliche Fakultät Institut für Asien- und Afrikawissenschaften

Identifier (Artikel)

Identifier (Dateien)

Abstract

Das Verhältnis zwischen Sprache und Nation in Zentralasien scheint so eindeutig und kohärent zu sein, dass es häufig auch auf frühere Epochen in der Geschichte der Region übertragen wird. Manchmal wirkt es verwirrend, weil im mehrsprachigen Zentralasien die Sprache weder das einzige noch das wesentliche Kriterium für die Konstruierung von Identitäten war. In diesem Artikel soll anhand von der tadschikischen Sprache und Nation exemplarisch gezeigt werden, wie das traditionelle Primat der regionalen und sozialen Identitäten durch die Kriterien der Sprache und der sprachlichen Einheit verdrängt und schließlich wie die nationale Geschichtsschreibung von diesem Perspektivenwechsel beeinflusst wurde.

Übersetzung aus dem Deutschen Mehrdad Saeedi

پدیده‌ی تاجیکی

لوتز ژهاک

همسان پنداری زبان و ملت در آسیای میانهٔ کنونی چنان آشکار و مبرهن به نظر می‌رسد که اغلب و بی‌تامل به دیگر اعصار تاریخ منطقه نیز تعمیم داده می‌شود. گهگاه این نگاه سبب آشفتگی اذهان می‌گردد، زیرا در جوامع چندزبانی آسیای میانه عنصر زبان نه ملاک یکتا و نه معیار اصلی در فرایند هویت سازی بوده است. هدف از بررسی نمونه‌ای زبان تاجیکی و ملت تاجیک در این مقاله، پاسخ به این پرسش است که چگونه مقام سنتی هویت‌های محلی و اجتماعی در آسیای میانه توسط معیار زبانی و وحدت زبانی جایگزین شده و همچنین که چگونه تاریخ نگاری ملی تحت الشعاع این نوع چرخش دیدگاه قرار گرفته است.

ترجمه از آلمانی مهرداد سعیدی

Statistiken

loading

Literaturhinweise

Bartol´d, V. V.: Zapiska akademika V. V. Bartol´da po voprosu ob istoričeskich vzaimootnošenijach tureckikh i iraniskich narodnostej Srednej Azii. Vostok (1991) 5, pp. 105-106

Eisener, R.: Auf den Spuren des tadschikischen Nationalismus. Aus Texten und Dokumenten zur Tadschikischen SSR. Berlin 1991 (Ethnizität und Gesellschaft: Occasional Papers, Bd. 30)

Fragner, B. G.: Probleme der Nationswerdung der Usbeken und Tadschiken. In: A. Kappeler, G. Simon und G. Brunner (ed.): Die Muslime in der Sowjetunion und in Jugoslawien. Identität, Politik, Widerstand. Köln 1989, pp. 19-34 (Nationalitäten- und Regionalprobleme in Osteuropa, Bd. 3)

Lentz, W.: Pamir-Dialekte I. Materialien zur Kenntnis der Schugni-Gruppe. Göttingen 1933 (Ergänzungshefte zur Zeitschrift für vergl. Sprachforschung auf dem Gebiete der indogermanischen Sprachen; Bd. 12)

Negmatov, N.: Tadžikskij fenomen: ishorija i teorija. Dušanbe 1997

Masov, R.: Istorija topornogo razdelenija. Dušanbe 1991

Materialy po rajonirovanija Srednej Azii. Kn. 1: Territorija i naselenie Buchary i Chorezma. Chast´ 1: Buchara. Taškent 1926

Rzehak, L.: Vom Persischen zum Tadschikischen. Sprachliches Handeln und Sprachplanung in Transoxanien zwischen Tradition, Moderne und Sowjetmacht (1900-1956). Wiesbaden 1991

Veröffentlicht
2016-10-17
Sprache
fa