Beschreibung von Köln, Erzbischöfliche Diözesan- und Dombibliothek, Cod. 33

Bibliographische Beschreibung

Handschriftentitel
Theological Miscellany: Rufinus, Ambrose, Faustinus, Johannes Chrysostom, Ps.- Jerome
Entstehungsort
Germany or Northern France
Entstehungszeit
9c
Beschreibstoff
Parchment
Umfang
i(paper) + 159 + i(paper).
Format
357 mm x 247 mm
Persistenter Identifier
urn:nbn:de:hbz:kn28-3-13812 Persistent Identifier (URN)
Weitere Angaben
Land
Deutschland
Ort
Köln
Sammlung
Dombibliothek
Signatur
Köln, Dombibliothek Hs. 33
Katalogsignatur
HMML Microfilm-No.: 35,100
Frühere Signatur
"32" (earlier shelf mark, f. 1r).

Zustand und Zusammensetzung

Lagenstruktur
[1], i8-1 (one excised at front), ii-vi8, vii-viii6 (end of hand A), ix-xiv8, xv4 (end of hand B), xvi-xxi8 (last excised below text), [1]. Note on FPD by Wüsten regarding irregular quires, dated 16/8 [19]27. ¶ Quire signatures I-XX; also III-VI on xi-xiv for hand B.
Seiteneinrichtung
Written space: 250 mm x 159 mm 27 lines, except f. 1v ruled with 53 lines within same written space and with 27 prickings. ¶ Long lines. Dry-point ruling, double bounding lines, top and bottom lines extend across gutter prickings 5-10 mm from outer bounding line text above top line.

Schrift und Hände

9c littera carolina. 3 main hands: ; ; . .

A: 2r-59v

B: 60r-111v

C: 112r-159r

F. 1v by a fourth hand

Buchschmuck

  • Simple red or brown initials, 1-3 lines;
  • tituli in red uncials (or occasionally rustic capitals), occasionally with alternating lines red and brown (colophon 146v in square capitals), pericopes in red uncials for hand A;
  • 1v all in rustic capitals.

Hinzufügungen

Contemporary corrections and a few notes. Readers' register on Vordere_Innenseite is written below Wüsten's note dated 1927, giving a terminus post quem for the addition of these readers' registers in most of the codices.

Geschichte der Handschrift

Provenienz
Bischoff (loc. cit.) notes this ms. and Hs. 41, both of which appear in the Köln catalogue of 833, as the "unmittelbar Nachwirkung" of some of the manuscripts sent to Charlemagne by Leo III between 800 and 814. See also P. Courcelle, Les lettres grecques en Occident de Macrobe à Cassiodore (Paris 1948), p. 377, and English trans. by H.E. Wedeck, Latin Writers and their Greek sources (Cambridge, Mass.), p. 397.

Inhaltsangabe

  • Vorderseite "Jaffé, codex 33./ continet fol. 158./ saec. IX./ Rufini presbyt. Aquileiensis, / S. Ambrosii etc. opuscula" ( 19c title).
  • Vordere_Innenseite "33 / Insunt folia 158." ( 8c foliation; corrected to "159" by Wüsten); followed by Wüsten's note on irregular quires, dated " 16/8 [19]27 "; followed by 20c readers' register.
  • FEL Blank.
  • 1r "32" (earlier shelf mark).
  • 1v 9c contents page for codex: Rubrizierung: In hoc codice continentur libri VII(!) [recte XII] epistulae(!) quae infra scripta sunt. Incipit: I. De symbolo vel fide expositum Explicit: XII. Marcellino augustinus.
  • 2r-29v (1) Rufinus Tyrranius (ca. 345-410). Titel: Expositio symboli . Incipit: Mihi quidem, fidelissime filii laurenti, ad scribendum animus tam non est cupidus Explicit: a confusione et opprobrio aeterno, per Christum dominum nostrum per quem est Deo patri omnipotenti cum spiritu sancto gloria et imperium in saecula saeculorum. Explicit exposicio fidei. (Ed)
  • CCSL 20, pp. 133-182.
  • (Omss) See CCSL 20, pp. 127-132; this ms. = Q in edition. See also Clavis 196.
  • 29v-66v (2) Ambrose. Titel: De fide ad Gratianum Augustum , libri I-II. Rubrizierung: Incipit liber ambrosi episcopi ad gratianum de fide Dei. Incipit: (Prol) Regina austri uenit audire sapientiam solomonis, ut in libro Incipit: (Text)(30v) Adsertio autem nostrae fidei haec est, ut unum dominum Explicit: auxilio fidei suae tropea mereatur. Ambrosi episcopi liber secundus explicit feliciter. (Ed)
  • CSEL 78, pp. 3-107.
  • (Omss) See CSEL 78, p. 2, and pp. 13*-42*; this ms. = K in edition; see also Clavis 150 .
  • 66v-101v Autor: Faustinus Luciferianus (4c) ; text written before 386, year of Flacilla's death. Titel: De Trinitate ad Augustam Flacillam Rubrizierung: Incipit fausti(!) episcopi liber I. ad flaccillam de fide aduersus arrianos et de propositis questionibus arrianorum haec sunt(!). [Capitula 66v-67r]; Incipit: (67r) [Sal]; (Text) Reginam te orbis romanus suspicit, et quia iam nihil est Explicit: per diuinam sententiam reprobari. Explicit: (Rubric.) Diuinitas te incolumem cum tuis omnibus effectibus inueniri. Explicit faustini episcopi de trinitate. (Ed)
  • CCSL 69, pp. 293-353.
  • (Omss) See CCSL 69, pp. 291-292; this ms. is the only extant copy of the complete text. See also Clavis 120.
  • 101v-108v (4) Johannes Chrysostomus (?). Titel: De spiritu sancto Rubrizierung: Incipit sancti iohannis episcopi de spiritu sancto. Incipit: Sequitur quid de tertia persona id est sancto spiritu sentiam Explicit: audierunt corinthi in prima, Gratia domini nostri Iesu Christi et caritas Dei et communicatio sancti spiritus cum omnibus uobis amen (II Cor.13:13). Not the same text as De spiritu sancto in PG 52:813 seqq.
  • 108v-110v (5) Damasus I (?) (pope 366-384), or Ambrose. Titel: Confessio fidei catholicae (Tomus Damasi) Rubrizierung: Fides conscripta a rectoribus episcopis CCCXVIII. Incipit: Credimus in um(!) Deum patrem (109r) iudicare uiuos et mortuos, et in spiritum sanctum. Eos autem qui dicunt erat quando non erat hos anathematizat catholica et apostolica ecclesia. Post hoc concilium quo in urbe roma congregatum est catholici episcopi addiderunt de spiritu sancto Explicit: substantiam eiusdem esse sine dubio credamus, amen. Explicit de fide conscripta a rectoribus episcopis CCCXVIII. (Ed)
  • C. Turner, Ecclesiae occidentalis monumenta iuris antiquissima I.ii.1 (Oxford 1913), pp. 281-296 (this ms. = Col).
  • cf. PL 13:357-364.
  • (Omss) See Turner, op. cit., pp. 281-282. Clavis 1633 cites P. Galtier, "Le 'tome de Damase'", Recherches de science religieuse 26 (1936), pp. 385-418, 563-578, showing that this text pertains to the Council of 382 at Rome, and is probably by Ambrose.
  • 110v-120v (6) Augustine (and Volusianus to Augustine). Titel: Augustini epistolae 135 et 137 Rubrizierung: Incipit epistola uolusiani inlustris.
    • Incipit: (Sal) Domino augustino episcopo uolusianus. Incipit: (Text) Petis me, uir probitatis iustitieque documentum (111v) Explicit: ac merito uenerabilis parens. Explicit: (Sal) Domino uolusiano augustinus (112r)
    • Incipit: (Text) Legi litteras tuas in quibus vidi magni cuiusdam dialogi specimen Explicit: merito insignis ac praestantissime fili.
    Rubrizierung: (Rubricated) Sanctam et in Christo officiosissimae saluto feliciter. (Ed)
  • CSEL 44, pp. 89-92 and 96-125.
  • (Omss) See CSEL 44, pp. 89 and 96; this ms. = D in edition.
  • 120v-124v (7) Titel: Sermo Arianorum Rubrizierung: Incipit prologus. Incipit: (Prol) Numeri propterea sunt locis singulis annotati ut Incipit: (Text) I. Dominus noster Christus Deus unigenitus primogenitus totius creationis Explicit: potestatem habens omnium, cui gloria et honor, laus et gratiarum actio per unigenitum eius filium Deum et saluatorem nostrum in spiritu sancto nunc et per omnia saecula saeculorum amen. Explicit. (Ed)
  • PL 42:677-684.
  • see also Clavis 701.
  • 124v-146v Autor: Augustine (354-430) Titel: Contra sermonem Arianorum Rubrizierung: Incipit aureli agustini respondentis contra istam non fidem sed arrianorum perfidiam. Incipit: I. Eorum praecedenti dispositione ac disputatione respondeo, qui cum dominum nostrum Explicit: tandem isto fine conclusimus. Explicit contra perfidiam arrianorum.
  • 146v-159r Autor: Augustine (354-430) Titel: Epistolae 137 & 138 .
    • Incipit: [146v, Sal]; Incipit: (147r, Epist.137) Cum a ["a" added m2] sancto fratre et coepiscopo nostro peregrino de tua Explicit: (150r) et lingua nostra exultatione. Explicit amen.
    • Incipit: [Sal]; Incipit: (Epist.138) Inlustri uiro et eloquentissimo nobisque dilectissimo uolusiano non amplius Explicit: (158v) carissime ac desiderantissime filii. (159r) Explicit epistula sancti augustini data ad marcellinum.
    (Ed)
  • CSEL 44, pp. 96-148.
  • 159v-REL-RPD Blank.

Bibliographie

Quellenangabe

  • The Medieval Manuscripts of the Cologne Cathedral Library. Volume I, MSS. 1-100. By Diane Warne Anderson and Jonathan Black, edited by Diane Warne Anderson. [Digitaler Volltext]
Impressum
Herausgeber
Erzbischöfliche Diözesan- und Dombibliothek Köln
Redaktion
Im Rahmen des DFG-Projekts CEEC bearbeitet von Patrick Sahle; Torsten Schaßan (2000-2004)
 
Bearbeitung im Rahmen des Projekts Migration der CEEC-Altdaten von Marcus Stark; Siegfried Schmidt; Harald Horst; Stefan Spengler; Patrick Dinger; Torsten Schaßan (2017-2019)
Ort
Köln
Datum
2018
URN
urn:nbn:de:hbz:kn28-3-13812
PURL
https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:hbz:kn28-3-13812
Lizenzangaben

Die Bilder sind unter der Lizenz CC BY-NC 4.0 veröffentlicht

Diese Beschreibung und alle Metadaten sind unter der Lizenz CC BY-NC-ND 4.0 veröffentlicht